Każde dziecko trafiające do pieczy zastępczej powinno mieć wykonane szczegółową diagnozę lekarską oraz psychofizyczną. W związku z tym, iż pogotowia rodzinne są najczęściej przepełnione i nie zawsze mają możliwości, aby wykonywać to w ramach swojej pracy, należałoby wesprzeć je w tym zakresie. Im wcześniej dziecko zostanie objęte specjalistyczną opieką, tym większe są szanse na “zdrowienie”, wzmacnianie i niwelowanie negatywnych skutków ich dotychczasowych doświadczeń.
Oczywiście nie będziemy opisywali wszystkich lekarzy, specjalistów, gdyż większość jest znana i rozpoznawalna. Warto jednak wymienić tych, z których porady można skorzystać oraz tych, gdzie jest ona niezbędna.
Wiadomo, że każde dziecko wymaga innego rodzaju wsparcia, dlatego może się okazać, że w tekście nie znajdziecie wszystkich specjalizacji. Opieramy się bowiem na doświadczeniu, tzw. ogólnym oraz rodziców, którzy podzielili się swoimi historiami.
W przypadku wcześniaków należy sporządzić następującą listę:
audiolog, aby sprawdzić słuch,
kardiolog – na usg serca, czy wszystko działa i rozwija się prawidłowo,
neonatolog – obserwowanie i kontrolowanie rozwoju dziecka,
neurolog – obserwacja rozwoju psychoruchowego dziecka, przezciemiączkowe USG główki,
rehabilitant – wspomaga rozwój psychoruchowy,
okulista – aby wykluczyć retinopatię wcześniaczą lub ją leczyć, oraz inne choroby oczu,
ortopeda – USG bioderek,
psycholog kliniczny\rodzinny – aby niwelować zaburzenia emocjonalne i psychoruchowe,
pedagog – aby rozpoznać ewentualne deficyty poznawcze dziecka, warto zrobić to przed żłobkiem lub przedszkolem,
neurologopeda – koncentruje się na nieprawidłowościach w aparacie mowy wynikających z uszkodzeń mózgu wrodzonych lub powstałych po udarach czy wypadkach, czyli o podłożu neurologicznym,
psychodietetyk – zapewnia szerokie wsparcie dla dzieci z zakresu żywienia, może pomóc zwłaszcza w przypadku wybiórczości pokarmowej, trudnościach z jedzeniem, fobii żywieniowej.
Także niemowlęta urodzone o czasie, które trafiają do pieczy zastępczej powinny odbyć wyżej wymienione wizyty, aby rodzic zastępczy\adopcyjny mógł obrać odpowiednią ścieżkę dalszego postępowania. W przypadku starszych dzieci, które były zaniedbane i często ich kartoteka lekarska jest zupełnie pusta, także wydaje się to być jak najbardziej celowe.
Kogo jeszcze należy wziąć pod uwagę? Z pewnością warto wskazać na terapeutę SI – gdyż każde dziecko urodzone poprzez cesarskie cięcie może mieć zaburzenia przetwarzania sensorycznego. Celem takiej terapii jest kontrolowana stymulacja wszystkich systemów zmysłowych, która wpływa na poprawę funkcjonowania w sferze emocjonalnej i motorycznej.
Fizjoterapia – polega na stosowaniu różnych rodzajów terapii ruchowych w celu poprawy siły, koordynacji, równowagi i elastyczności ciała.
Kinezyterapia – to forma rehabilitacji polegająca na leczeniu ruchem. Jest zalecana dzieciom z wadami postawy, chorobami związanymi z utrudnionym lub uniemożliwionym zakresem ruchu w stawach, ale także w przypadkach zaburzonej koordynacji także przy braku odpowiedniej współpracy oko-ręka, ręka-noga, ręka-ręka.
Osteopata – potrafi w nieinwazyjny sposób zidentyfikować nieprawidłowości takie jak: ograniczenie ruchomości stawów, obniżone napięcie mięśni, wady postawy czy asymetria czaszki.
Pedagog i TUS – wsparcie pedagoga, czasem pedagoga specjalnego, może okazać się niezwykle przydatne, o tym chyba wszyscy wiecie. A czym jest TUS? To po prostu Trening Umiejętności Społecznych, czyli szansa na zdobycie podstaw umiejętności radzenia sobie w sytuacjach społecznych, adekwatnego reagowania na emocje innych i własne, czyli po prostu rozwój umiejętności wyrażania emocji.
Psychiatra dziecięcy – wspiera dzieci, młodzież i rodziców we wszelkich problemach natury emocjonalnej i psychicznej. Niezwykle ważny jest dobór dobrego psychiatry, zalecamy tych z doświadczeniem w pracy z dziećmi z pieczy, adopcyjnymi czy z domów dziecka.
Genetyk dziecięcy – zajmuje się diagnostyką i leczeniem chorób o podłożu genetycznym, przeprowadza diagnostykę różnicową schorzeń dziedzicznych, porównuje profile genetyczne dzieci, itd.
W niektórych przypadkach warto rozważyć terapię poznawczo – behawioralną, której celem jest zmiana negatywnych, destrukcyjnych wzorców zachowania i myślenia dziecka czy nastolatka poprzez zastąpienie ich bardziej konstruktywnymi; czy trening umiejętności poznawczych – tzw. “trening mózgu”, który polega na wykonywaniu zadań, w których zwiększane jest zapotrzebowanie na uwagę.
Ile dzieci, tyle przypadków, gdyż każde dziecko jest bowiem inne i ma inne potrzeby…
W przypadku konkretnych schorzeń, obciążeń genetycznych czy stwierdzonej niepełnosprawności należy dopasować odpowiednich specjalistów, terapie, aby jak najskuteczniej wspomóc dziecko, wzmocnić… czasami to musi wystarczyć…
Powyższy tekst powstał do projektu “Razem można więcej!” a opracowała go jedna z mam w ramach wolontariatu rodzinnego Dziękujemy!
„Przedstawione treści wyrażają poglądy realizatora Projektu i nie
muszą odzwierciedlać oficjalnego stanowiska Samorządu Województwa Wielkopolskiego”.